νέα/κριτικές

Άντρες και γυναίκες του σήμερα που, αφού πέρασαν από ψυχο-εγκλεισμούς και κοινωνική απομόνωση, ζουν πια ενταγμένοι στην κοινωνία καταθέτουν τις συγκλονιστικές εξομολογήσεις τους στη διακριτική κάμερα της Λεγάκη.

Ξεκίνησα να βλέπω το φιλμ προκατειλημμένη –περίμενα μια ψυχοπλακωτική πραγματεία περί ψυχικής ασθένειας με καταγγελτικο-επιστημονικά κορδελάκια και καμία έκπληξη. Έσφαλα. Το ντοκιμαντέρ της Λεγάκη, χωρίς να καταφεύγει σε σινεματικούς εντυπωσιασμούς και εξόφθαλμους διδακτισμούς, ζωγραφίζει ένα χειροπιαστό, και ενίοτε συγκινητικό, πορτρέτο συνανθρώπων μας που νοσούν ψυχικά. Απλά, αποκαλυπτικά και ανθρώπινα. Με εξαίρεση κάποια πλάνα αστικών τοπίων, υπό την ωραία μουσική του Νίκου Παπαδογούλα, και κάποιες γραπτές επεξηγήσεις στην αρχή –για το πόσο άργησε να υιοθετήσει η χώρα μας το πρόγραμμα αποασυλοποίησης των «τρελών» μέσα από οργανωμένα κέντρα ήπιας παρακολούθησης και στήριξης– το ντοκιμαντέρ καλύπτεται ολοσχερώς από τις μαρτυρίες-εξομολογήσεις επτά ανθρώπων. Αρχικά, τους βλέπουμε σε βόλτες τους στην πόλη, ή στους χώρους του Κέντρου Ημέρας Φράνκο Μπαζάλια της Αθήνας και του Παρατηρητηρίου για τα Δικαιώματα στο Χώρο της Ψυχικής Υγείας της Θεσσαλονίκης. Μετά, έρχονται τα μεμονωμένα πορτρέτα τους. Σκέτος λόγος on camera, μεγάλες αλήθειες ανάκατες με αλλόκοτες θεωρίες, ενώ οι ερωτήσεις/ παρεμβάσεις των δημιουργών του φιλμ έχουν πολύ σοφά κοπεί στο μοντάζ (της Μπονίτας Παπαστάθη).

Ο 43χρονος Αντρέας που (νομίζει ότι;) θα παντρευτεί σύντομα, ο 41χρονος Άγγελος που αισθάνεται (και είναι) ακόμη παιδί, η 28χρονη Αιμιλία που «ακούει φωνές» από την Α’ γυμνασίου, ο 28χρονος Σέργιος που αποδίδει τους εγκλεισμούς του σε συνομωσία, η συγκλονιστική 49χρονη Κλεονίκη με τον υπέροχο λόγο και τον ποιητή γιό της, Βάγιο, που ποτέ δεν πρόκριναν τον εγκλεισμό σε ψυχιατρείο, και η λαλίστατη 42χρονη Σταυρούλα με το στάιλινγκ α λα Φρίντα Κάλο και τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες απόψεις περί αυτοδιάθεσης και συμμόρφωσης στις κρατούσες νόρμες… «Πιστεύουμε», έλεγε η Λεγάκη στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, «ότι αν κλείσουμε στο ψυχιατρείο τον άνθρωπο που νοσεί, θα ησυχάσει εκείνος και θα ησυχάσουμε κι εμείς. […] Η διαφορετικότητα δεν πρέπει να απομονώνεται, να κλειδώνεται, να εγκλωβίζεται. Πότε θα αντιληφθούμε ότι είναι ο πλούτος της κοινωνίας και το θεμέλιο του πολιτισμού;».

Σημειώστε, ότι την Πέμπτη 10 Δεκέμβρη, η πρεμιέρα της ταινίας στην Ταινιοθήκη (όπου και θα προβάλλεται αποκλειστικά) θα γίνει παρουσία των συντελεστών.<

* Γράφει η Τατιάνα Καποδίστρια
Πλήρες άρθρο: tospirto.net